Kainattaki külli adaletten ne kadar hissedarız?

Kainattaki külli adaletten ne kadar hissedarız?

Risale-i Nur’dan Dersler bölümünün konuğu Mehmet Pekel oldu.

Mehmet Pekel; Risale-i Nur Külliyatı İşarat-ül İ’caz, Emirdağ Lahikası ve Mektubat isimli eserlerden “Kainattaki külli adaletten ne kadar hissedarız?” konulu eden bir ders yaptı.

EuroNur.tv ekranlarından izleyebilirsiniz.

• Kur’an’ın anasır-ı esasiyesi: Tevhid, nübüvvet, haşr ve adalettir
• Mevcudat rahmetin cilveleri ile güzelleşmiş ve mazhar olmuştur
• Kainat gayet mükemmel bir adalet-i kübrayı gösteriyor
• Risale-i Nur’a Beşinci halife nazarıyla bakabiliriz
• Ruhun yaşaması için üç kuvvet ihdas edilmiştir
• Adalet için külli akla ihtiyaç vardır
• Hz. Ali (ra) adalet-i mahza için içtihad etmiş

İşârât-ül İ’caz

Bu hakikatten anlaşılıyor ki; Kur-an’ın anasır-ı esasîyesi ise; fenn-i Hikmetin sorduğu dört suale Peygamber’in (s.a.v) verdiği cevaplardaki hakikatlerdir.

Yani TEVHİD, NÜBÜVVET, HAŞR ve ADALET’dir.

ADALET ve ihsan’ın nizamına ve Rahmet’in cilvelerine telmih vardır. Çünkü muhtelif ve karmakarışık mevcudat, “Rahmet” cilvelerinin intizamı ile güzelleşmiş ve mazhar olmuşlardır.

رَبِِّ الْعَالَمِينَ

lafzında, hem ADALET’e, hem de NÜBÜVVET’e işaret var. Çünkü, on sekiz bin alemin zerreden ve zerrelerden ve sineklerden tut, ta bin defa zeminden büyük seyyareler ve yıldızlara kadar gayet mükemmel bir muvazene, bir intizam, bir mükemmel terbiye vardır. Öyle ise, elbette gayet mükemmel bir adalet-i kübrayı gösteriyor.

*****

Emirdağ Lâhikası – I

İkinci sahifede birkaç yerde kalem karıştırdım, tâdil ettim. Ezcümle: Hazret-i Hasan Radıyallahu Anhın altı aylık hilâfetiyle beraber Risale-i Nur’un Cevşenü’l-Kebîrden ve Celcelûtiyeden aldığı bir kuvvet ve feyizle vazife-i hilâfetin en ehemmiyetlisi olan neşr-i hakaik-i imaniye noktasında Hazret-i Hasan Radıyallahu Anhın kısacık müddetini uzun bir zamana çevirerek tam beşinci halife nazarıyla bakabiliriz.

*****

İşaratü’l-İ’caz

Fatiha Sûresi

1 (لصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ) Sırat-ı müstakim şecaat, iffet, hikmetin mezcinden ve hülâsasından hasıl olan adl ve adalete işarettir. Şöyle ki: Tagayyür, inkılâp ve felâketlere mâruz ve muhtaç şu insan bedeninde iskân edilen ruhun yaşayabilmesi için üç kuvvet ihdas edilmiştir. Bu kuvvetlerin,

Birincisi, menfaatleri celp ve cezb için kuvve-i şeheviye-i behimiye,

İkincisi, zararlı şeyleri def için kuvve-i sebuiye-i gadabiye,

Üçüncüsü, nef’ ve zararı, iyi ve kötüyü birbirinden temyiz için kuvve-i akliye-i melekiyedir.

Lâkin, insandaki bu kuvvetlere, şeriatça bir had ve bir nihayet tayin edilmişse de, fıtraten tayin edilmemiş olduğundan, bu kuvvetlerin herbirisi, tefrit, vasat, ifrat namıyla üç mertebeye ayrılırlar.

Dipnotlar – Arapça İbareler – Haşiyeler:
1 : “En doğru ve istikametli yol.” Fatiha Sûresi, 1:6.

*****

İşaratü’l-İ’caz

21-22. âyetin tefsiri

Fakat insandaki kuvve-i şeheviye, kuvve-i gadabiye, kuvve-i akliye Sâni tarafından tahdit edilmediğinden ve insanın cüz-ü ihtiyarîsiyle terakkîsini temin etmek için bu kuvvetler başıboş bırakıldığından, muamelâtta zulüm ve tecavüzler vukua gelir. Bu tecavüzleri önlemek için, cemaat-i insaniye, çalışmalarının semerelerini mübadele etmekte adalete muhtaçtır.

Lâkin her ferdin aklı, adaleti idrakten âciz olduğundan, küllî bir akla ihtiyaç vardır ki, fertler, o küllî akıldan istifade etsinler. Öyle küllî bir akıl da ancak kanun şeklinde olur. Öyle bir kanun, ancak şeriattır.

*****

Mektubat

On Beşinci Mektup

İKİNCİ SUÂLİNİZİN MEÂLİ: Hazret-i Ali (r.a.) zamanında başlayan muharebelerin mahiyeti nedir? Muhariplere ve o harpte ölen ve öldürenlere ne nam verebiliriz?

Elcevap: Cemel Vak’ası denilen Hazret-i Ali ile Hazret-i Talha ve Hazret-i Zübeyr ve Âişe-i Sıddîka (rıdvânullahi teâlâ aleyhim ecmaîn) arasında olan muharebe, adalet-i mahzâ ile adalet-i izafiyenin mücadelesidir. Şöyle ki:

Hazret-i Ali, adalet-i mahzâyı esas edip Şeyheyn zamanındaki gibi o esas üzerine gitmek için içtihad etmiş. Muârızları ise, Şeyheyn zamanındaki safvet-i İslâmiye adalet-i mahzâya müsait idi; fakat mürur-u zamanla İslâmiyetleri zayıf muhtelif akvam hayat-ı içtimaiye-i İslâmiyeye girdikleri için, adalet-i mahzânın tatbikatı çok müşkül olduğundan, “ehvenüşşerri ihtiyar” denilen adalet-i nisbiye esası üzerine içtihad ettiler. Münakaşa-i içtihadiye siyasete girdiği için muharebeyi intac etmiştir.

Madem sırf lillâh için ve İslâmiyetin menâfii için içtihad edilmiş ve içtihaddan muharebe tevellüt etmiş; elbette hem katil, hem maktul, ikisi de ehl-i Cennettir, ikisi de ehl-i sevaptır diyebiliriz. Her ne kadar Hazret-i Ali’nin içtihadı musîb ve mukàbilindekilerin hata ise de, yine azâba müstehak değiller. Çünkü, içtihad eden, hakkı bulsa iki sevap var; bulmazsa, bir nevi ibadet olan içtihad sevabı olarak bir sevap alır, hatasından mazur
dur.